۶۰

۲

فصل پنجم

نتیجه ­گیری و پیشنهادات

۵-۱ مقدمه

در این فصل مروری اجمالی بر کلیه اقدامات انجام گرفته و گام­های طی شده در پژوهش حاضر صورت ‌می‌گیرد و نتایج و دستاوردهای حاصل از پژوهش و استنتاجات پژوهشگر از محاسبات صورت گرفته بیان خواهد شد. ‌به این ترتیب که در ابتدا خلاصه­ای از فصول چهارگانه پیشین ارائه می­ شود و سپس دستاوردهای آماری و محاسبات و پردازش­های صورت گرفته روی داده ­های به دست آمده از پژوهش در غالب نتایج پژوهش بیان می­ شود. در ادامه محدودیت­های پژوهش حاضر عنوان می­ شود و در نهایت با توجه به دستاوردهای پژوهش، مطالعات صورت گرفته و محدودیت­های موجود، پیشنهاداتی کاربردی برای سازمان مورد مطالعه و پژوهشگران دیگر ارائه می­گردد.

۵-۲ خلاصه پژوهش

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر ارزیابی عملکرد بر بهبود نیروی انسانی در ستاد ناجا صورت گرفت. ‌بنابرین‏ در ابتدا به بررسی ژرف ادبیات موضوع و پژوهش­های انجام شده داخلی و خارجی پرداخته شد تا مبانی اولیه در تدوین پیش فرض­های لازم برای سنجش تاثیر ارزیابی عملکرد بر بهبود نیروی انسانی در یک سازمان ویژه، فراهم آید.

پس از بررسی ادبیات موضوع و ایجاد ذهنیت اولیه، جهت کاربردی شدن پیش­فرض­ها، مصاحبه های مفصلی با اساتید دانشگاهی، مدیران و افراد رده بالای سازمان مورد نظر صورت گرفت. بر این اساس انگیزش، رضایت، خلاقیت، گرایش به آموزش و ماندگاری نیروی انسانی به عنوان پنج عامل زیربنائی بهبود نیروی انسانی شناسائی شدند و ‌به این ترتیب فرضیه های پنج گانه پژوهش، تنظیم گردید.

بعد از تنظیم فرضیه ­های پژوهش و شناسائی عوامل بنیادی موجود بسترهای بهبود وضعیت نیروی انسانی در ستاد ناجا، جهت سنجش عوامل یاد شده پرسشنامه­ای مرکب از بیست و پنج سؤال تهیه و تنظیم شد. در تدوین سؤالات پرسشنامه، از آیتم­هائی استفاده شد که ضمن پوشش مبانی تئوریک هر یک از عوامل پنج گانه فوق، با فضای کلی حاکم بر سازمان مورد مطالعه مطابقت وجود داشته باشد.

در ادامه از جامعه آماری پژوهش، نمونه ­ای به حجم صدوهشت نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و مورد پژوهش قرار گرفت. در یک مطالعه مقدماتی جهت تست پایائی پرسشنامه نیز، نمونه ­ای مرکب از ۲۵ نفر به تصادف انتخاب شد و پرسشنامه‌ها توزیع گردید و پایائی آن بسیار مطلوب برآورد گردید.

بعد از حصول اطمینان از پایائی و روائی پرسشنامه موجود به عنوان ابزار اصلی گرد آوری داده ­ها، به توزیع پرسشنامه در نمونه آماری پرداخته شد و ‌به این ترتیب داده های خام اولیه جهت پردازش، تجزیه و تحلیل و سنجش درستی یا نادرستی فرضیه ­های پژوهش گرد آوری شد. خلاصه نتایج حاصل از این آزمون­ها در ادامه آورده شده است.

۶۲

۵-۳ نتایج پژوهش

نتایج حاصل از این پژوهش را میتوان در دو غالب کلی تقسیم بندی و ارائه نمود. نخست نتایج مربوط به ویژگی‌های عمومی پاسخگویان و دوم اطلاعات حاصل از داده های خام گردآوری شده پیرامون فرضیه های تحقیق ویژگی‌های عمومی جامعه آماری مورد پژوهش با بهره گرفتن از روش های آمار توصیفی به صورت زیر بوده است:

۹۵ نفر از کل نمونه آماری مورد پژوهش مرد بوده ­اند که ۸۸ در صد پاسخگویان را تشکیل داده ­اند و تنها ۱۲ در صد پاسخگویان زن بوده ­اند. همچنین ۸۷ درصد کارکنان به صورت رسمی در ستاد ناجا فعالیت می­نمایند و ۱۳ درصد افراد نیز به صورت پیمانی مشغول کارند. بیشترین فراوانی مربوط به گروه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال است که شامل ۴۹ نفر می‌باشد و گروه سنی کمتر از ۳۰ سال کمترین فراوانی را با تعداد۱۴ نفر به خود اختصاص داده است. به لحاظ سطح تحصیلات، بیشترین فراوانی مربوط به افراد دارای مدرک تحصیلی کاردانی و کارشناسی است که شامل ۵۳ نفر می‌باشد و افرادی که مدرک تحصیلی آن ها کارشناسی­ارشد است کمترین فراوانی را با تعداد ۸ نفر به خود اختصاص داده است. فراوانی پاسخگویان بر اساس مرتبه سازمانی آن ها نیز نشان می­دهد بیشترین فراوانی مربوط به افسران جزء شامل ۵۷ نفر است و افسران ارشد کمترین فراوانی را با تعداد ۲۴ نفر به خود اختصاص داده ­اند. مشروح اطلاعات مربوط به ویژگی­های عمومی در جدول۱ فصل۴ ارائه گردیده است.

برای بررسی معنی­داری تفاوت میانگین نمره نظرات پاسخگویان پیرامون فرضیه ­های تحقیق بر اساس ویژگی‌های عمومی آن ها، از آزمون t مستقل دو نمونه ­ای(برای جنسیت و وضعیت استخدامی) و آزمون تحلیل واریانس تک عاملی(برای سن، مرتبه سازمانی و تحصیلات) استفاده شد که نتایج حاصل از آن در زیر بیان می‌گردد :

تفاوت میانگین نمره نظرات پاسخگویان بر اساس جنسیت، فقط در خصوص فرضیه گرایش به آموزش معنی دار بوده است(جدول۱۲ فصل۴). تفاوت میانگین نمره نظرات پاسخگویان بر اساس وضعیت استخدامی در خصوص فرضیه ­های چهارم و پنجم یعنی گرایش آموزش و ماندگاری نیروی انسانی معنی­دار است و ‌در مورد فرضیه ­های اول، دوم و سوم یعنی انگیزش، رضایت شغلی و خلاقیت و نوآوری معنی دار نیست(جدول۱۳ فصل ۴).

میانگین نمره نظرات پاسخگویان بر اساس سن در ۴گروه سنی مختلف، در خصوص کلیه فرضیه ­های پژوهش دارای تفاوت معنی داری است (جدول۱۴ فصل۴). میانگین نمره نظرات پاسخگویان بر اساس مرتبه سازمانی در ۳ گروه مختلف در خصوص فرضیه های رضایت شغلی، خلاقیت و نوآوری و گرایش به آموزش دارای تفاوت معنی داری است و ‌در مورد فرضیه های انگیزش و ماندگاری نیروی انسانی تفاوت معنی داری ندارد (جدول۱۵ فصل ۴) میانگین نمره نظرات پاسخگویان بر اساس مدرک تحصیلی در ۴ گروه مختلف ، در خصوص فرضیه های سوم، چهارم و پنجم دارای تفاوت معنی داری است(جدول ۱۶ فص ۴).

فرضیه ­های پژوهش با بهره گرفتن از معیار t تک نمونه ای مورد آزمون قرارگرفته شد. نتایج آزمون فرضیه ­های پژوهش با بهره گرفتن از آزمون t نشان داد ارزیابی عملکرد در ستاد ناجا با ،انگیزش، رضایت شغلی، خلاقیت ، گرایش به آموزش و ماندگاری نیروی انسانی رابطه معنا داری دارد. (جداول۲ الی۱۱ فصل ۴).

تفسیر نتایج حاصل از این پژوهش را ‌می‌توان در قالب پیشنهاداتی به سازمان ارائه نمود . البته لازم به یادآوری است این مطالعه دارای محدودیتهای متعددی نیز بوده است که در ادامه خواهد آمد و قطعاً کاستی­هائی نیز داشته است که از دید پژوهشگر پنهان بوده است. لذا توصیه ­ها و پیشنهادات ارائه شده را نمی­ توان تمامی مشکلات سازمان مورد مطالعه دانسته و صرفاً به عنوان نتیجه حاصل از این مطالعه ارائه می­گردد.

۶۳

۵-۴ محدودیتهای پژوهش

الف) استفاده از متغیرهای کلاسیک ارزیابی عملکرد و بهبود نیروی انسانی در فضای چندبعدی و پیچیده امروزی ‌بر اساس ادبیات و پیشینه پژوهش سنتی که عموماً ریشه در مطالعات انجام شده در خارج از کشور دارند و مشکلات بومی ساختن این مطالعات قاعدتاً کاستی­ها و دشواری­هائی دارد.

ب) هر سازمانی دارای فرهنگ و جو منحصر به فردی می‌باشد، لذا یافته های این پژوهش به سادگی قابل تعمیم برای هر سازمان دیگری نمی باشد.