سرد

سرد

سرد

سرد

سرد

سرد

سرد

سرد

*در صورتی که وزش بادی با سرعت یک متر بر ثانیه بوزد، هوا سرد خواهد بود
با توجه به جدول (۴)ماه خرداد از نظر زمانی بهترین زمان برای گردشگری در منطقه فیروزکوه و تنگه واشی می باشدو با توجه به جاذبه های گردشگری بسیار زیاد در منطقه ی فیروزکوه هر چه شرایط محیطی بهتر باشد توانایی پذیرش توریست در منطقه نیز افزایش می یابد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۴- زمین شناسی و ژئوتوریسم
تنگه واشی در مختصات ۵۲ ۳۵ درجه شرقی و ۴۳ ۵۲ درجه شمالی و به ارتفاع ۲۱۸۰ متر از سطح دریا در ۱۳ کیلومتری شمال شهرستان فیروزکوه و یال جنوبی البرز مرکزی قرار دارد. این دره به نظر یک دره فرسایشی است که رودخانه واشی که ازکوه واشی، واقع در۶ کیلومتری شمال شرقی جلیزجند سرچشمه گرفته از درون آن عبور می‌کند. رشته کوه البرز شامل بلندی‌های شمال صفحه زمین‌ساختی ایران با روند کلی خاوری- باختری است. در شکل‌گیری این رشته‌کوه در لبه شمالی صفحه ایران برخورد صفحات زمین‌ساختی ایران و توران نقش اساسی داشته است. کهن‌ترین سنگ‌های رخنمون شده البرز، سازند کهر شامل سنگ‌های رسوبی (رسوبی آواری مانند ماسه‌سنگ، سیلت وشیل و همچنین کربناته مانند دولومیت) و آذرین است. این سازند دارای فسیل‌های آکریتارک است که با بررسی آنها سن این سنگ‌ها زمان نئوپروتروزوییک (حدود ۵۷۰ میلیون سال پیش) تعیین شده است.
شکل ۴-۵
این منطقه از لحاظ تکتونیکی فعال است. از مهمترین پدیده‌های ساختمانی این منطقه می‌توان به گسل فیروزکوه اشاره کرد که در منطقه فیروزکوه با درازای ۵۵ کیلومتر با روند N-60 و شیب به سمت جنوب شرق قرار دارد. سازوکار این گسل جنبا راستالغز چپگرد با یک مولفه کششی کوچک است. همچنین چین‌خوردگی‌هایی در دو سوی تنگه در واحدهای سازند کرج به صورت تاقدیس‌ها و ناودیس‌های متوالی قرار دارند.
واحدهای سنگی تنگه واشی بیشتر شامل واحدهای سازند کرج (ائوسن)، ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک و آهک‌های سازند لار هستند.
در شمال فیروزکوه، مسیر به سوی تنگه را از لحاظ ساختمان و واحدهای سنگی منطقه می‌توان به چند بخش تقسیم کرد:
۱-از فیروزکوه تا ابتدای تنگه که شامل:
-رسوبات مخروط افکنه‌ای پلیستوسن به صورت گسترده‌ای تا فاصله ۹ کیلومتری شمال فیروزکوه.
– واحدهای سازند کرج به سن ائوسن شامل توف، داسیت و شیل‌های سیاه و سبز- کرم که در دو سوی تنگه تاقدیس‌ها و ناودیس‌های متوالی را شکل داده‌اند.
۲-تنگه واشی (ابتدای مسیر تنگه تا ابتدای دشت ساواشی):
شامل سنگ‌های آهکی سازند لار به سن ژوراسیک پایانی و صخره‌ساز است که در اینجا حدود ۱۰۰ متر ارتفاع دارند.
۳-دشت ساواشی:
شامل سنگ‌های آهکی سازند لار و ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک به سن ژوراسیک است.
۴- مسیر تنگه دوم (تنگه سا) تا آبشار (به سوی شمال):
-واحدهای سازند کرج در سمت شمال و شرق مسیر دیده می‌شوند.
-واحدهای آهکی سازند لار در سمت غرب مسیر وجود دارند.
۵-دریاچه ساح:
در واحدهای سازند کرج قرار دارد که ملافیرها و ژیپس‌های کرتاسه در غرب آن دیده می‌شوند.
شکل ۴-۶
نقشه ۴-۳ نقشه زمین شناسی
۴-۵- ژئومورفولوژی وژئوتوریسم
حوزه آبخیز جلیزجند غالبا تحت تاثیر فرسایش آبی قرار دارد که به اشکال مختلف مشاهده می‏شود. لذا فرسایش حوزه مطالعاتی از نوع آبی، ‌و فرسایش بادی مشاهده نگردیده است. اشکال فرسایش حوزه جلیزجند به صورت سطحی ( ورقه‏ای) و شیاری و آبراهه‏ای و رودخانه‏ای و لغزشی می‏باشد. در بعضی قسمتها و به صورت موضعی فرسایش انحلالی در مناطق توده سنگی. و فرسایش واریزه‏ای در قسمتی از دامنه‏ها مشاهده گردید.
۴-۶- خاک و ژئوتوریسم
با بهره گرفتن از خصوصیات (Geopedology) اراضی حوزه، واحدهای مطالعاتی نقشه(Land components) تفکیک و ترسیم گردیده است و براساس مطالعات خاک و نتایج حاصله از سایر بخشهای مطالعاتی کلاسهای تناسب اراضی تعیین و تشخیص نموده است.
خلاصه مشخصات واحدهای مطالعات به شرح ذیل می‌باشد:
M1-1: کوههای توده‌سنگی (Rock Mass) با بیش از ۷۵ درصد سطح رخنمون سنگی و کمتر از ۲۵ درصد سطح آن دارای خاک کم عمق، با مساحت ۹/۳۶۸۲ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۲۱٫ ۹۴ می‎باشد.
M2-1: کوههای برونزد سنگی (Rock out crops) با رخنمون سنگی ۶۰ درصد و در ۴۰ درصد سطح دارای خاک نیمه‌عمیق، بافت خاک سطحی و عمقی سنگین سنگریزه‌دار، با مساحت ۱/۱۷۷۵ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۵۸/۱۰ می‌باشد.
M3-1: کوههای با پوشش خاکی (Covered) با خاک نیمه‌عمیق، بافت خاک سطحی متوسط و عمقی سنگین سنگریزه‌دار، با مساحت ۹/۶۸۴۱ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۶/۴۰ می‌باشد.
M4-1: کوههای با پتانسیل فرسایش لغزشی (Land slide) دارای خاک نیمه‌عمیق، بافت خاک سطحی متوسط و عمقی سنگین سنگریزه‌دار، با مساحت ۷/۶۴۲۷ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۸۳/۳ می‌باشد.
H1-1: تپه‌های برونزد سنگی (Rock out crops) با ۵۰ درصد سطح رخنمون سنگی، دارای خاک نیمه‌عمیق، بافت خاک سطحی و عمقی سنگین سنگریزه‌دار با مساحت ۹۳/۷۱۵ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۳۰/۴ می‌باشد.
H2-1: تپه‌های با پوشش خاکی (Covered) دارای خاک نیمه‌عمیق و بافت خاک سطحی متوسط و عمقی سنگین سنگریزه‌دار با مساحت ۶/۵۳۲ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۱۷/۳ می‌باشد.
H3-1: شامل تپه‌های کم‌شیب و همراه با فلاتها دارای خاک عمیق، بافت خاک سطحی سنگین و عمقی خیلی سنگین، با مساحت ۵/۱۱۶۶ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۹۵/۶ می‌باشد.
T1-1: فلاتها (تراسهای رودخانه‌ای)، دارای خاک خیلی عمیق، بافت خاک سطحی سنگین و عمقی خیلی سنگین، با مساحت ۱۴۴۸ هکتار و درصد نسبت به مساحت کل حوزه ۶۳/۸ می‌باشد.
جدول شماره۴-۱۸ مساحت پراکنش اجزاء واحدهای اراضی در واحدهای هیدرولوژیکی (زیرحوزه‌ها) ـ هکتار

۲-۲۰) معیارهای عملکرد شرکت
معیارهای سنجش عملکرد جز اصلی سیستمهای کنترلی مدیریت است. برنامه ریزی خوب و تصمیمهای کنترلی، نیازمند چگونگی عملکرد واحدها است. مدیریت سطح بالا باید مدیران و کارکنان را برای دستیابی به اهداف سازمان تحریک نماید. ارزیابی عملکرد بازار ، پیش نیازی در جهت تخصیص منابع است و مقایسه مبالغ پیش بینی و واقعی، رهنمودی در جهت تخصیصهای آتی به شمار می آیند. این معیارها را می توان در دو شاخه معیارهای سنتی و نوین دسته بندی کرد (صمدی، لرگانی، ۱۳۸۷،ص۶)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲۱) معیارهای مالی سنتی
۲-۲۱-۱) بازده سرمایه گذاری
یک معیار حسابداری مبتنی بر سرمایه گذاری است و شامل همه عناصر سودآوری (درآمد ، هزینه و سرمایه گذاری) می باشد.
بازده سرمایه گذاری نشان می دهد که مدیر می تواند با کاهش سرمایه گذاری در داراییهای ثابت و جاری به سود تعیین شده دست یابد، یعنی داراییهای بلااستفاده.
۲-۲۱-۲) سود باقیمانده
عبارت است از: بازده مورد انتظار سرمایه گذاری – سود عملیاتی- سود باقیمانده (سرمایه گذاری نرخ بازده مورد انتظار) – سود عملیاتی – سود باقیمانده به حالضرب نرخ بازده مورد انتظار و سرمایه گذاری T هزینه های منتسب سرمایه گذاری گفته می شود.
۲-۲۱-۳) بازده فروش
بازده فروش یکی از اجزای بازده سرمایه گذاری در روش تحلیلی سودآوری دوپونت^[۳۱] است.
۲-۲۱-۴) سود هر سهم
سود هر سهم نشان می دهد که به ازای هر سهم، چه میزان عایدی به دست آمده است و هر چه قدر نتیجه نسبت بیشتر باشد، گویای عملکرد مطلوب شرکت می باشد. از این نسبت برای ارزشیابی سهام نیز استفاده می شود که با توجه به قیمت بازاری سهام (قیمت معاملاتی)، ارزش سهام در آینده نیز معلوم می گردد.
۲-۲۱-۵) قیمت به سود هر سهم
شاخص سنجش عملکرد شرکت در بازار سرمایه است و نشان می دهد که هر سهم به ازای عایدی، به چه قیمتی در بازار سرمایه معامله شده است. هر چه نسبت بالا باشد، گویای عملکرد مطلوب شرکت در بازار سرمایه است.
۲-۲۲) معیارهای مالی نوین
۲-۲۲-۱) ارزش افزوده اقتصادی (EVA)
ارزش افزوده اقتصادی ، معیاری اس که جهت نظارت کلی در زمینه خلق ارزش شرکت به کار برده می شود. ارزش افزوده اقتصادی راهبرد نیست، بلکه روشی است که نتایح را اندازه گیری می کند (صمدی، لرگانی، ۱۳۸۷). مقیاس ارزش افزوده اساسا برای اندازه گیری عملکرد مدیریت که مبتنی بر توانایی مدیران در افزودن بر ارزش شرکت است، مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین ، این مقیاس ها توسط تحلیل گران اوراق بهادار نیز به کار گرفته می شوند. در مورد ارزش افزوده اقتصادی، عملکرد سالانه مدیریت را از طریق مقایسه سود عملیاتی خاص منهای مالیات تعدیل شده با هزینه کل سرمایه ، مورد ارزیابی قرار می دهند. اگر سود عملیاتی خالص منهای مالیات تعدیل شده در طی یک سال مشخص بر مقدار واحد پولی هزینه سرمایه پیشی گرفت ، این شرکت دارای ارزش افزوده اقتصادی مثبت برای یک سال است و برای سهامداران خود ارزش افزوده به همراه خواهد داشت. بر عکس ، هر گاه ارزش افزوده اقتصادی منفی باشد، شرکت در طی یک سال نتوانسته است به اندازه کافی سود کسب کند و نمی تواند هزیه سرمایه خود را پوششش دهد و ارزش شرکت پایین می آید.
EVA=NOPAT-C% (TC)
NOPAT – سود عملیاتی خالص پس از کسر مالیات
بخش سوم :
پیشینه تحقیقات انجام شده
۲-۳- تحقیقات داخلی
بیگلر در پایان نامه خود با هدف بررسی ارتباط بین معیارهای ساختار سرمایه اجتماعی و ویژگی های عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از طریق ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ANOVA رابطه بین ساختار سرمایه اجتماعی و ویژگیهای عملکردی برای ۱۱۷ شرکت طی سالهای ۱۳۸۲-۱۳۷۹ را بررسی می کند. و به این نتیجه می رسد که بین ساختار سرمایه و بازده سرمایه گذاری ، بازده حقوق صاحبان سهام ، بازده سهم، نسبت سود قبل از کسر مالیات و نسبت سود عملیاتی به فروش رابطه معنادار وجود دارد(بیگلر،۱۳۸۵،۱۲۸).
دباغ (۱۳۸۰) در مطالعه ای با هدف بررسی تجربه به کارگیری انواع سیاست های اشتغال زایی در کشورهای مختلف نظیر کشورهای OECD از طریق ضریب همبستگی پیرسون انجام شد.در این مطالعه ۱۱۴ شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد میزان سرمایه اجتماعی برنامه های فعال و حمایتی کشورها برای بهبود عملکرد بازار متفاوت بوده و کشورها برای گروه های خاص نوجوانان و بیکاران بلندمدت برنامه های فعال بازار را به کار گرفته اند(دباغ، ۱۳۸۰،ص۲۰)
ابراهیمی کردلر (۱۳۸۹) به بررسی تاثیر نوع مالکیت نهادی بر عملکرد بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای (۱۳۸۵-۱۳۷۷) پرداختند.در این مطالعه که با روش همبستگی پرسون انجام شد تعداد ۹۵ شرکت پذیرفته شده در بورس به عنوان نمونه انتخاب شدند . برای اندازه گیری عملکرد بازار شرکت ها از سه شاخص کیونابینز، بازده دارایی ها و اشیه سود خالص استفاده گردیده است (ابراهیمی کردلر ،۱۳۸۹،ص۱۲).
موسوی (۱۳۸۹) به بررسی ارزیابی تاثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند.روش مورد بررسی در این مطالعه همبستگی پیرسون و آزمون ANOVA بود.و از تعداد ۳۵۰ شرکت پذیرفته شده در بورس به عنوان جامعه آماری، تعداد ۱۰۲ شرکت به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. نتیجه به دست امده از این تحقیق این است که رابطه معنی داری بین سرمایه اجتماعی و عملکرد شرکت وجود دارد (موسوی،۱۳۸۹،ص۷)
۲-۳-۱-تحقیقات خارجی
چانگ^[۳۲] و هیسه^[۳۳] (۲۰۱۱) به بررسی رابطه بین اجزای سرمایه ی اجتماعی و سه عملکرد عملیاتی، مالی و بازار بورس تایوان در صنعت الکترونیک پرداختن. برای اندازه گیری سرمایه ی اجتماعی از مدل ضریب ارزش افزوده اجتماعی تعدیل شده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه عملکرد عملیاتی با سرمایه ی اجتماعی بکار گرفته شده مثبت و با سرمایه ی ساختاری و انسانی رابطه ای ندارد. همچنین اجزای سرمایه اجتماعی با عملکرد مالی رابطه منفی دارد(Cheng,2006,p.180&Hiceh)
مادیتینس^[۳۴] و همکاران (۲۰۱۱) به بررسی رابطه بین اجزای سرمایه ی اجتماعی با عملکرد مالی و بازار در بورس یونان پرداختند. برای محاسبه ی سرمایه اجتماعی از روش ضریب ارزش افزوده اجتماعی استفاده کرده اند. نتایج تحقیق نشان دهنده عدم رابطه معناداری بین سرمایه ی اجتماعی و عملکرد مالی و بازار سهام است و تنها رابطه سرمایه انسانی با بازده حقوق صاحبان سهام تایید شده است (Maditinos,2011,p.115)
Jounghae Bang, (2005) می گوید مشتری و عرضه کننده در بازار و از طریق روابط کاری برای مبادله ارزش(محصولات، خدمات، زمان و اطلاعات) با یکدیگر ملاقات می‌کنند. به جهت تحلیل این ارتباط دو دیدگاه اصلی وجود دارد که عبارتند از ارتباط مبادله‌ای و ارتباط بازاریابی.در دیدگاه اول معمولاً روابط کوتاه مدت در نظر گرفته شده و تنها به مبادله جاری توجه می‌شود و به بازگشت و حفظ مشتری توجه نمی‌شود. اما در دیدگاه دوم آنچه اهمیت بیشتری دارد، حفظ مشتری و برگرداندن وی به بنگاه است. در این دیدگاه ارتباط با مشتری به چشم یک دارایی نگاه می‌شود که می‌تواند به عنوان منبعی برای مزیت رقابتی شرکت باشد. همچنین در دیدگاه حاضر، بازار محوری و مدیریت دانش مشتری از ارکان اساسی تلقی می‌گردد. بازار محوری به نرمها و فرهنگ حاکم بر شرکت در تعامل با بازار اشاره دارد و دانش بازار شرکت نیز به فرایند ایجاد و به دست آوردن دانش از بازار توجه دارد.( Jounghae Bang,2005,p.32)
«نول» (۲۰۰۰)، ارزش واقعی یک شرکت در ارزشی نهفته است که آنها برای مشتریان خود ایجاد می‌کنند و در سایه آن ارزش مشتری، به شرکت باز می‌گردد. از این رو، لازم به یادآوری است که ارزش در جمع‌ آوری اطلاعات بیشتر و یا تکنولوژی پیشرفته‌تر نیست. ارزش در دانش مشتری و چگونگی استفاده شرکت از این دانش برای مدیریت ارتباطات با مشتریان خود نهفته است. اگر شرکت‌ها داده‌های مشتری را به دانش درباره مشتری تبدیل کنند و سپس از این دانش برای ایجاد ارتباطات استفاده کنند، در این صورت وفاداری ایجاد می‌گردد و به تبع آن منجر به سودآوری می‌گردد. از جمله نتایج بالقوه ارزش مشتری حاصل از این فرایند عبارتند از : هزینه پایین جذب مشتری، عدم نیاز به جذب مشتریان زیاد برای حفظ روند کسب و کار، کاهش هزینه‌های فروش، قابلیت بالای سودآوری، حفظ مشتری، افزایش وفاداری و ارزیابی قابلیت سودآوری مشتری.(Newell, 2000, pp.30-1).
زایتون^[۳۵] و نیان^[۳۶] رابطه بین ساختار سرمایه اجتماعی و عملکرد شرکت ها را با بهره گرفتن از اطلاعات ۱۶۷ شرکت اردنی در طول سالهای ۲۰۰۳-۱۹۸۹ مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که بین نسبت بدهیهای کوتاه مدت به کل دارایی، نسبت کل بدهی به کل دارایی، نسبت بدهیهای بلند مدت به کل دارایی و نسبت کل بدهی به کل حقوق صاحبان سهام با نسبت ROA رابطه معنا دار وجود دارد(Tian & Zeitun,2007:40).
در سال های اخیر توجه ویژه ای به موضوع عملکرد بازار شرکت ها در مباحث بازاریابی شده است. بررسی ادبیات موضوع نشان می دهد که:
۱) کشین^[۳۷] در سال ۲۰۰۶ با بررسی ۱۵۷ شرکت تولیدی کوچک در ترکیه به رابطه مثبت بین استراتژی های نوآوری و بازارگرایی با عملکرد بازرگانی این شرکت ها تاکید نمود (Halit Keskin,2006, pp429–۴۳۸)
۲) لی و تسی ^[۳۸] در سال ۲۰۰۵ ضمن مطالعه ی عملکرد شرکت های خدماتی ئر تایوان دریافتند که استراتژی های بازار محوری و یادگیری محوری با عملکرد بازرگانی رابطه مستقیم دارند (Lee Tien, Tsai Hsin-Ju Shang, 2005, pp 325-348)
۳) رهی و همکارانش^[۳۹] در سال ۲۰۱۰ ضمن بررسی شرکت های کره ی جنوبی به رابطه مستقیم بین نوآوری و عملکرد بازرگانی تاکید نموده اند (Rhee Jaehoon,Park b aekyung,Lee c DoHyung,2010, pp65–۷۵).
۴) گرینستین^[۴۰] در سال ۲۰۰۸ با روش فراتحلیل به رابطه مثبت بین بازارمحوری و نوآوری تاکید نمود (Grinstein Amir,2008, pp115-134).
۳-۱) مقدمه
در این فصل روش پژوهش مورد استفاده پژوهش حاضر شرح داده خواهد شد. نوع پژوهش، مراحل انجام پژوهش، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری، روش و ابزار جمع آوری داده ها، روایی و پایایی پرسشنامه و روش های آماری مورد استفاده به طور کامل بیان خواهد شد. با بهره گرفتن از این روش تحقیق در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده های پژوهش پرداخته می شود.
تحقیق را می توان تلاش منظم و سازمان یافته برای بررسی مسأله ای خاص که به یک راه حل نیاز دارد توصیف کرد و شامل گام هایی است که طراحی و پیگیری می شوند تا پاسخ هایی برای مسأله مورد علاقه ما در محیط کاری بدست آید. مجموعه فرآیندی که سعی می کنیم توسط آن مشکلات را حل کنیم تحقیق می نامند. تحقیق مستلزم یک رشته فعالیت هایی است که به درستی اندیشیده شده اند و به دقت به اجرا در می آیند و در نهایت این امکان را برای ما فراهم می آورند که بدانیم مشکلات سازمانی را چگونه باید حل کرد یا دست کم به حداقل رسانید. از این رو،‌ تحقیق در بردارنده فرآیندهای جست و جو، بررسی، آزمودن و آزمایش است. این فرآیندها را باید بطور منظم، به دقت، منتقدانه،‌ عینی و منطقی به اجرا درآورد. نتیجه نهایی شامل کشف واقعیات جدیدی است که به ما کمک می کند تا با مشکل موجود برخورد اخلاقی و انسانی ناظر بر موضوع تحقیق و وسعت و امکانات اجرایی آن دارد؛ در این مرحله از تحقیق پژوهشگر بایستی معلوم کند که برای مسأله انتخابی او چه روش تحقیقی مناسب است. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه و روشی را اتخاذ کند تا او را هر چه دقیق تر، آسانتر و سریعتر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ هایی برای پرسش های تحقیق مورد نظر کمک کند (سعیدی، ۱۳۸۶، ص ۶۵).
در یک تحقیق جهت آزمون فرضیه‌ها و یافتن پاسخ برای سوال مطرح شده، پژوهشگر مجبور است که داده‌هایی را در مورد متغیرهای مورد بررسی پیدا کند و برای کار باید به سرشماری و یا نمونه‌گیری بپردازد اما قبل از این عمل، در هر پژوهش باید مشخص شود که این داده‌ها توسط چه ابزارها یا روشهایی از جامعه یا نمونه آماری جمع‌‌آوری می‌شوند و همچنین برای توصیف و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‌‌آوری شده نیز بایستی از تکنیک‌ها و روش های آماری استفاده‌ شود و در نهایت به منظور استنتاج و با استنباط نتایج حاصله روش تحقیق در چارچوب موارد فوق مشخص شود. در این فصل، نوع پژوهش، جامعه، نمونه، روش نمونه گیری، روایی و پایایی ابزار جمع‌ آوری داده ها و روش های آماری مورد استفاده توضیح داده می‌شود.
۳-۲) روش تحقیق
پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی است؛ زیرا محقق به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و عملکرد بازار شرکت های تولیدی استان اردبیل است و نتایج حاصله می تواند مورد استفاده مدیران و مسئولین شرکت های تولیدی در اردبیل و همچنین علاقه مندان به موضوع مورد مطالعه قرار گیرد. با توجه به این که در پژوهش حاضر از روش میدانی نظیر پرسشنامه جهت جمع آوری داده های پژوهش در زمینه سرمایه اجتماعی و عملکرد بازار استفاده شده است، می توان بیان کرد پژوهش حاضر میدانی بوده و از نظر ماهیت و روش توصیفی-پیمایشی است.
۳-۳) مراحل اجرای پژوهش
در اجرای پژوهش حاضر مراحل زیر صورت پذیرفت:
تدوین چار چوب مفهومی با بهره گرفتن از اطلاعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک موجود و مشاهده سایت های اینترنتی مرتبط.
تدوین فرضیه هایی با بهره گرفتن از مبانی نظری و پیشینه تجربی پژوهش.
مصاحبه با تعدادی از مدیران و کارشناسان ارشد در خصوص ترکیب و شمای کلی پرسشنامه و نحوه طراحی آن، سوالات مصاحبه در قالب کلی فرضیه ها و سوالات پژوهش بوده است.
طراحی ابزار پرسشنامه با همکاری و بهره گیری از نظرات متخصصین و صاحبنظران در حوزه سرمایه اجتماعی و عملکرد بازار و جمع آوری اطلاعات بر اساس چارچوب نظری و فرضیه های پژوهش.
بررسی نتایج بدست آمده و یافته های پژوهش با بهره گرفتن از دانش موجود و تحلیل های آماری صورت گرفته.
ارائه پیشنهادهایی مبتنی بر نتایج پژوهش.
جهت برآورد حجم نمونه ابتدا به بررسی نرمالیته متغیر وابسته در پیش آزمون پرداخته میشود در صورت تایید فرض صفر از روش فرمول و در غیر این صورت از جدول مورگان بهره می گیریم.
آزمون کولمو گروف –اسمیرنوف(k-s )
جهت استفاده از تکنیک های آمار پارامتریک بایستی توزیع مقادیر متغیر وابسته نرمال باشند که این کار نیز با آزمون کولموگروف- اسمیرنف آزمون می شود.
متغیر عملکرد بازار دارای توزیع نرمال می باشد:
متغیر عملکرد بازار دارای توزیع نرمال نمی باشد:
جدول۳-۱) آزمون کولموگروف- اسمیرنف

در سلامت هفتصــد ملت زتـــــــو لیک هفتـــــادو دو پر علت زتـــو
هست کیـــش وراه ملت بیشمــــار تا تو بشمـــاری نیــــابی روزگــار
هر زمان خوئی دگرنتوان گــــــرفت به همه کس تیــغ نتــوان گــرفت
بیتعصب گــرد و بیتقلیــد شـــــو شرک سـوز و غــرقه توحید شـــو
گـــر تـو هستی دوربیـــن و رازدان پس طبیعت از شـــریعت بــازدان
(همان، ۴۳۱/۴۲۵)
همان طور که اشاره شد عطار را نمیتوان شیعه دانست زیرا در آثار وی مواردی که بیانگر سنی بودن وی باشد فراوان دیده میشود. نفوذ شخصیت علی بن ابیطالب(ع) در زمان حیات عطار در بین تسنن، چنان عمیق بود که باعث شد عطار نیشابوری چون بسیاری از شاعران به علی(ع) و خاندانش علاقه و توجه نشان دهد و این مورد درآثارش به وفور یافت میشود.
عطار را میتوان به جریانی که تسنن دوازده امامی نامیده میشود، پیوند داد. از همان ابتدای ورود اسلام به ایران. مردم علاقه و محبت عمیق به اهل بیت علیهم السلام و ابراز محبت و ارادت نسبت به خاندان رسول اکرم (ص)به خاطر فشار سیاسی حکومتها غیر ممکن بود و بسیاری در این مورد تقیّه اختیار نمودند. «عطار نیشابوری در آثار خود برخی از مهمترین احادیث شیعی را بیان میکند که به مواردی از این احادیث اشاره میشود.
*من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم و آل من والاه و عاد من عاداه.
عطار در مصیبت نامه در مدح علی بن ابیطالب میگوید:
قلب قـــــرآن قلب بر قرآن اوست وال مــــــــن والاه اندر شأن اوست
(مصیبت نامه، ۳۵ ؛ ۱۴)
* لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار.
عطار این حدیث را چنین بیان میکند:
لا فتی الا علیش از مصطفــاست وزخـــداونـد جهانش هل اتی است
از دو دستش لافتی آمــد پـدید وز سه فرصش هل اتی آمد پـــدید
( همان، ۳۵، ۱۸)
* انا مدینه العلم و علی بابها.
چنان در شهر دانش بــــــاب آمد کـــــه جنت را بحـق بـواب آمـد
(الهی نامه، ۲۳، ۵۵۴)
* بسم الله و بالله و علی مله رسول الله فزت و رب الکعبه.
چون علی فزتُ و رب الکعبه گفت ناقه الله شیـــــر حق را برگـرفت
(مصیبت نامه، ۳۵، ۶)
فصل سوم
ملائکه و فرشتگان و جایگاهشان در متون مقدّس
۳- ملائکه و فرشتگان و جایگاهشان در متون مقدّس
۳-۱- ملائکه در لغت
« ملک: ( به فتح میم و لام ) فرشته. جمع آن ملائکه است. اکثر علماء معتقدند که آن از اَلوک مشتق است و الوک به معنی رسالت است در صحاح از کسانی نقل شده: اصل ملک مالک است از الوک به معنی رسالت سپس لام به جای همزه آمده و ملاک شده و آنگاه همزه در اثر کثرت استعمال حذف شده وملک گشته است و در وقت جمع همزه را آورده و ملائکه گفتهاند. بنابراین میم آن زاید است. در مجموع از ابن کیسان نقل شده است که اصل آن از ملک است و میم آن زائد نیست.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اما به هر حال ملک بصورت مفرد وتثنیه و جمع در حدود ۸۰ بار در قران مجید آمده است و مراد از آن پیوسته فرشته و فرشتگان است. و اگر از الواک باشد شاید به این جهت است که هر یک از ملائکه رسالت و مأموریت بخصوصی دارند چنانکه فرموده: (جاعل الملائکه رسلاً اولی اجنحهٍ … )
فاطر: ۱. و اینکه خداوند فرمود: «اللهُ یصطفی من الملائکه رسلاً و من الناس».
(قرشی، ۱۳۶۱: ج۶، ۲۷۵)
ظاهراً راجع به آوردن وحی باشد که رسول وحی را به پیامبران میاورد و رسول از مردم آن را به انسانها میرساند و اینکه درباره آنها آمده «یُسبحونَ الیلَ والنهارَ لا یفترون» (انبیاء، ۲۰). مانع از آن نیست که در عین حال مأموریتی هم داشته باشند چنانچه از آیه غافر پیداست.
ملائکه به معنی فرشتگان، جمع ملک. ملک به دو فتحه مقلوب مألَک صفت مشبهه از الوکه به معنای رسالت است پس اصل ملک، ملاک است. پس از حذف همزه از جهت خفت و کثرت استعمال، حرکتش به ماقبل برگشت و ملائکه در اصل جمع ملأک چون شمائل جمع شمأل و تا برای تانیث است یعنی تأکید تأنیث جماعت و در کتاب بیضاوی، چنین آمده است که: خدای بزرگ گوید «و اذ قال ربک للملائکه انی جاعل فی الارض خلیفه» (بقره/ ۳) در این مورد در ماهیت ملائکه و حقیقت و طریق ضبط مذهب، اختلاف است. بدین معنی گفته میشود: ملائکه موجوداتی قائم بنفس میباشند. آنگاه این ذوات یا متحیّزند یا نه. در مرحله اول که ملائکه متحیّزند، اقوالی است: گفتار اول آنها اجسام هوایی لطیفی هستند که میتوانند به اشکال مختلف در آینده و جایگاهشان در آسمانهاست و این معنی قول اکثر مسلمانان است. در شرح مقاصد آمده است: که ملائکه اجسام نورانی خیری هستند و جن اجسام لطیف هوایی که به خیر و شر تقسیم میشوند. شیاطین اجسام ناری شر. از جهت اینکه آتش و هوا در نهایت لطافت می باشند، ملائکه و جن و شیاطین بگونهای در مضایق و منافذ حتی جوف انسان وارد میشوند، که با حس بینایی دیده نمیشوند، مگر اینکه از ممتزجات دیگر که مواد ارضی و مائی در آنها بیشتر است بدست آورند که در این هنگام در ابدان انسان و جز آن از حیوانات دیده میشوند. قول دوم، گفتار گروهی از بت پرستان است که ملائکه در حقیقت همان ستارگان موصوف به خوشبختی و بدبختی میباشند که به پندارشان فرشتگان سعد، فرشتگان رحمت و فرشتگان عذابند. (سعیدی، ۱۳۸۴: ۸۱۴)
از نظر ابن عربی، ملائکه، عبارتند از ارواح قوایی که قائم بصور حسی، نفسانی و عقلانی میباشند و به عنوان روابط موصله، میتوانند احکام و آثار الهی را به عوالم جسمانی پیوند دهند. ملک در لغت بمعنای قوت و شدت است و چون این ارواح با انوار ربانی قوام یافته و آثار الهی به وسیله آنها در ایقاع احکام و ایصال انوارش تثبیت و تحکیم یافتهاند، از این رو آنها را ملائکه نامند. آنان به اقسامی چند، چون علوی، روحی، سفلی، طبیعی، عنصری و مثالی نورانی تقسیم میشوند. برخی از آنان سرگشتگان و شوریدهگان حقاند، بعضی مطیعان و رام شدگان و برخی دیگر از اعمال و اقوال و انفاس برآمدهاند.
ظهور حق در عالم روحانی چون ظهورش در عالم طبیعی نیست. زیرا در مرحله اول بسیط، نورانی، منزه، فعلی وحدانی است و در مرحله دوم مرکب، ظلمانی و انفعالی است. (همان، ۸۱۶)
عزالدین کاشانی مراتب ملائکه و اسماء آنها را چنین آورده است:
قال الله سبحانه و تعالی «آمن الرسول بما انزل الیه من ربه و المومنون کل آمن بالله و ملائکته و کتبه و رسله» جمله مؤمنان بعد از ایمان به وحدانیت حق سبحانه و تنزیه ذات و تقدیس صفات او، ایمان دارند، به وجود ملایکه که سکان صوامع قدس و قطعان جوامع انساند؛ و به وجود کتب منزله که رب العالمین به واسطه ملک به انبیا و رسل فرو فرستاد؛ و به وجود انبیا و رسل که گزارندگان پیغام الهیاند، و اجماع است میان علمای محق در تفضیل انبیا بر ملایکه. و خلاف است در تفضیل ملایکه بر مؤمنان. و بعضی ملائکه از بعضی فاضلترند و درجه بعضی نازلتر، مقامات ایشان متفاوت و صفوت ایشان مختلف، «و الصافات صفاً بیان آن. بعضی مقربان حضرت جلال و معتکفان عتبه کمالاند،« و السابقات سبقاً» اشاره بدان. و بعضی مدبران امور، «والمدبرات امراً» وصف ایشان. و بعضی حاجیان درگاه عزت، «والزاجرات زجراً» نعت ایشان. و بعضی ثناخوانان حضرت پادشاهی و خواننده کتب الهی»، «والتالیات ذکراً» در حق ایشان ناطق. و بعضی نقله اخبار و حمله اذکار، «فالملقیات ذکراً» در حق ایشان صادق. و مراتب صفوف ایشان بسیار است. هر صفتی مشغول به امری مخصوص و هر یکی را مقامی معلوم «و مامنا الاله مقام معلوم». و همچنین اجماع کردند بر آنک میان انبیا تفاضل است، بعضی فاضلتر«تلک الرسل فضلنا بعضهم علی بعض»، و لکن تعیین فاضل از مفضول مشروع نیست. و اجماع کردند بر عصمت انبیا علیهم السلام از اقتراف کبایر، و در صفایر خلاف است. و اجماع کردند بر جواز کرامات اولیا در عهد رسول علیه الصلوه و السلام و بعد از عهد او، مانند خوارق عادات و تقلب اعیان و اطلاع بر ضمایر و سماع هواتف و اجابت دعوات و طی زمان و مکان. و طایفهیی که بر آن انکار کردند،‌ پنداشتند که تمییز و فرق میان انبیا و اولیا جز به معجزه نیست،‌ و آن صدر فعلی بود از انبیا که غیر ایشان از مثل آن عاجز آید. پس گفتند اگر اولیا را مسلم آریم، میان ولی و نبی فرق نماند. و جواب آن است که نبوت انبیا نه به وجود معجزه است بل به وحی و الهام است. پس هر که حق تعالی بدو وحی کرد با وی خلقتش فرستاد، نبی بود اگر معجزه بال وی باشد و اگر نباشد. و حال اولیا نه چنان است. معجزه از فعل انبیاست و کرامت فعل اولیا. معجزه از برای اظهار است و دعوی بر آن سابق. و کرامت از این هر دو صفت خالی. اولیا را کرامات به برکت متابعت انبیا حاصل و وجود این در آن داخل.
نسفی گوید:
هشتم: دانستی که ملک یکی بیش نیست اما در هر مرتبه یک نام دارد.
نهم: دانستی که ملک و اعراض ملک محسوسند و به حس در میآیند. «و ملکوت و اعراض ملکوت محسوس نیستند و به حس، ایشان را در نمیتوان یافت». پس آنکه سالکان میگویند (که)، در خلوت نور میبینیم، «آن» خیال است ببینند، پندارند که نور است. هر که انتظار چیزی بسیار کشد، همه آن بیند و شنود. یا در خواب باشد و پندارد که در بیداری میبیند. و خواب اهل ریاضت به غایت سبک باشد و روشنایی که بر سر زیارت خانمها میبیند هم خیال است که آنکه از نور به چشم سر توان دید نور آتش و «نور» کواکب است.
دهم: دانستی که ملک و ملکوت یک جوهر بیش نیستند و این جوهر جنس اعلی است و بالای وی جنس دیگر نیست. بلکه بالای وی هیچ چیز نیست و حیوان جنس اسفل است؛ و فرود وی هیچ جنس (دیگر) نیست، «هیچ چیز نیست الا انواع او». و هر چه در ملک ملکوت بود و هست و خواهد بود، جمله در آن یک جوهر موجود بود. (سجادی، ۱۳۸۶: ۷۴۱)
۳-۲- خلقت مَلک
در اینکه ملک از چه چیزی خلق شده در قرآن کریم مطلبی نیست فقط درباره جن است که از آتش بخصوصی آفریده شده است «والجنانَّ خلقناهُ من قبلُ مِن نارِ السموم».
(قرشی، ۱۳۶۱: ج۶، ۲۷۵)
۳-۳- عصمت ملائکه
آیا ملائکه معصوماند؟ آیا قدرت گناه کردن دارند و نمیکنند و یا یک بعدی آفریده شدهاند و قادر به گناه نیستند؟ «لا یصعون الله ما امرهم و بفعلون ما یُؤمرون» نشان میدهد که ملائکه قدرت به گناه دارند ولی نمیکنند نه اینکه قادر نیستند و نمیکنند. هکذا « یفعلون ما یؤمرون» نشان میدهد که قادر به گناهند ولی نمیکنند. (همان)
«ملائکه» جمع ملک به معنای فرشته میباشد.
و اذقال رَبُکَ للملائکه انی جاعل فی الارض خلیفهً قالوا اَتجعَلُ مَن یُفسِدُ فیها و یسفکُ الدِماء و نحنُ نُسِّبحُ بحمدک و نقدسِ لَکَ قال اِنّی اعلم مالاتعلمونَ
و بیاد آور هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان گفت: من در زمین جانشینی قرار خواهم داد فرشتگان گفتند: پروردگارا آیا کسی را در آن قرار میدهی که در ان تباهی و خونها بریزد؟ با اینکه ما با ستایش تو تو را تنزیه میکنیم و تو را تقدیس میکنیم و خدا فرمود: من از اسرار آفرینش چیزی میدانم که شما نمیدانید. (طبرسی، ج۱، ص۱۷۱)
« قالوا تجعل فیها من یفسد فیها و یفسک الدماء»
فرشتگان گفتند: پروردگارا آیا در زمین کسانی را پدید میآوری که کارشان تباهی و خونریزی است؟
در اینکه فرشتگان از کجا و از چه راهی بوجود آمدند نظرهایی ارائه شده است:
۱- بسیاری از مفسران برآنند که پیش از آدم و نسل او موجوداتی چون جنیان روی زمین زندگی میکردند و مرتکب گناه و تباهی میشدند و خدا آنان را از طریق فرشتگان راند.

بنا بر این با استشهاد از قاعده «السنخیه دلیل الانضمام» مدعی می شویم که لازمه درک ولایت الهی حرکت راسخانه در مسیر ملایمات ولایت الهی یعنی پاس داشتن حدود الهی و پایمردی در اظهار کلیت دین و تشدید مراتب ایمان و تقوا در سطح فراگیر اجتماعی است.

1. 1. شواهد روایی دلالت کننده بر وجود اقتضائات برای ظهور

   

در راستای مطالب ذکر شده شواهد روایی متعددی نیز وجود دارد که موید همین معنا است.
۱ـ۴) رابطه تقوا با ولایت
آنچه در رابطه با ارتباط تقوا با ولایت در روایات وارد شده است دلالت بر آن دارد که رابطه ولایی با اولیاء الهی و بهره گیری معنوی از ولایت آنها بدون ملکه قدسیه تقوا و ورع امکان پذیر نخواهد بود. همچنانکه امام صادق علیه السلام فرمودند:
«خرجت انا و ابی ذات یوم الی المسجد فاذا [یواجه] باناس من اصحابه بین القبر و المنبر فدنی منهم و سلم علیهم و قال و الله لَاُحبَّ ریحکم و ارواحکم فاعینونا علی ذلک بورع و اجتهاد و اعلموا ان ولایتنا لا تنال الا بورع و اجتهاد» (مازندرانی، ۱۴۲۱ق، ج۱۲: ۲۸۲)
یعنی روزی همراه با پدرم ـ امام باقر علیه السلام ـ به مسجد وارد شدیم عده ای از اصحاب در مسجد بین قبر و منبر حاضر بودند که پس از رویارویی و سلام، حضرت از محبت خود به اصحاب سخن گفتند و فرمودند ما را بر این محبت از راه تقوا و ورع و مجاهدت در راه خدا یاری کنید (یعنی هر چه شما متقی تر باشید محبت ما نسبت به شما بیشتر می شود) و بدانید هر آینه به ولایت ما نمی رسید جز از راه تقوا و ورع و مجاهدت.
همچنین حنان بن سدیر از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمودند:
«انما اصحابی من اشتد ورعه و عمل لخالقه و رجا ثوابه؛ هولاء اصحابی» (کلینی، ۱۳۶۵، ج۲: ۷۷)
در این روایت نیز تقوا و اخلاص در عمل از صفات و ویژگی های اصحاب اهل بیت علیهم السلام معرفی شده است و روایات متعدد دیگری نیز بر این معنا تاکید می کنند. حتی امام صادق علیه السلام در روایتی دیگر می فرمایند:
«انا لا نعد الرجل مومنا حتی یکون لجمیع امرنا متبعا مریدا» (کلینی، ۱۳۶۵، ج۲: ۷۸)
امام علیه السلام در این روایت به نحوی قاطع و صریح حتی ایمان را از کسانی که نسبت به اجرای بخشی از فرمایشات ایشان ـ و سایر اهل بیت ـ هم مطیع نیستند سلب می کند چه رسد به اینکه آنها شایستگی قرار گرفتن در سایه ولایت الهی را داشته باشند. گفتنی است این روایت موید مطالبی است که پیش از این در باب اظهار کلیت دین بیان کردیم. (ادراک ذوق ایمانی جوارح با مراعات مجموعه اوامر و نواهی الهی آن هم در اثر مداومت و استمرار تحصیل می شود)
در همین راستا حضرت صادق علیه السلام می فرماید:
«کذب من زعم انه من شیعتنا و هو متمسک بعروه غیرنا(شیخ صدوق، فضائل الشیعه و صفات الشیعه: ۴۵) یعنی دروغ پنداشته آن کسی که خود را شیعه ما می‎داند ولی به ریسمان (سرپرستی و ولایت) غیر ما (اهل بیت) چنگ می‎زند» و نیز هم ایشان فرمودند: «شیعه ما نیست کسی که به زبان بگوید شیعه هستم ولی در عمل با ما مخالفت کند و آثار ما را زیر پا گذارد، ولکن شیعه کسی است که با زبان و دل با ما موافق باشد و آثار ما را پیروی کند و مانند ما رفتار نماید، چنین کسانی شیعه (واقعی) ما هستند.» (مجلسی، ۱۳۷۹، ج۱۱: ۱۹۶)
۲ـ۴) رابطه تقوا با انتظار و ولایت حضرت قائم
اگر چه رابطه تقوا و پذیرش ولایت الله و اولیاء خدا رابطه ای عام و شامل است و نسبت به همه امامان صادق است لکن در برخی روایات به طور صریح از رابطه تقوا با ولایت حقه مهدویه سخن به میان آمده است. در این راستا امام صادق علیه السلام فرموده اند:
«من سر ان یکون من اصحاب القائم فلینتظر و لیعمل بالورع و محاسن الاخلاق و هو منتظر فجوا و انتظروا هنیئا لکم ایتها العصابه المرحومه»(مجلسی، ۱۳۷۹، ج۵۲: ۱۴۰)
یعنی «کسى که دوست دارد تا از یاران امام قائم (عج) باشد، باید در انتظار ظهور باشد، و کارهایش باید براساس تقوا و پارسایی و اخلاق نیک باشد، چنین کسى منتظر امام (عج ) است، و در این راه بکوشید و آماده باشید، گوارا باد بر شما اى جوانمردانی که مورد رحمت خدا هستید.»
امام صادق علیه السلام همچنین در توصیف یاران حضرت صاحب (عج) فرمودند: «مردانی اند که گویی قلب هایشان (در صلابت و غیرت دینی) مانند پاره های آهن است. (مجلسی، ۱۳۷۹، ج۵۲: ۳۳۳) هیچ چیز نتواند دل های آنان را نسبت به ذات خدا گرفتار شک و تردید سازد …» (مجلسی، ۱۳۷۹، ج۵۲: ۳۰۸)
اگر چه در این روایت صراحتا به تقوا اشاره نشده است ولی با توجه به مطالبی که در باب آثار متقابل مولفه های ایمانی (ایمان، عمل و تقوا) به آن پرداختیم به خوبی روشن می شود که صفات ذکر شده در این روایت از آثار تقوای فزاینده است.
۳ـ۴) رابطه تقوا با ظهور منجی موعود
در بررسی آراء متکلمان شیعه در باب فلسفه غیبت به نظر شیخ طوسی رحمه الله اشاره کردیم که پس از تبیین برهان لطف فرموده بود:
«سبب غیبت امام دوازدهم علیه السلام ممکن نیست که از جانب خداى سبحان و یا از جانب خود آن حضرت باشد، بلکه از طرف مردم و مکلفین است و جهت آن غلبه خوف ـ از نابودى حق ـ و مطیع نبودن مردم نسبت به اوست و هر موقع که این سبب زائل شود و مردم در اطاعت او بکوشند، و تسلیم او باشند، ظهور واجب مى شود.» (نعمانی، ۱۳۷۶: ۱۵۴)
با توجه به آنچه گفتیم علت مطیع نبودن عامه مردم نسبت به فرمایشات اولیاء خاص خدا فقدان «سنخیت وجودی بنیادین میان امام و ماموم» بود و روشن شد که معارض در اینجا جهات یلی النفسی توده بود که با جهت یلی الربی امام در تعارض است و ریشه ظلم به اهل بیت علیهم السلام همین جهات یلی النفسی عامه مردم بود که موجب شد حقیقت ولایت خاندان نبی مکرم اسلام صلوات الله علیهم اجمعین درک نشود و طاغیان زمان بدون هیچ معارضی ظلم فاحش بر امامان شیعه روا دارند. از این حیث در معارف شیعه علاوه بر حاکمان جور، امت ها هم مورد نکوهش اند و در موضع اتهام که در همین راستا در نصوص معتبر شیعه آمده است «و لعن الله امه دفعتکم عن مقامکم و ازالتکم عن مراتبکم التی رتبکم الله فیها» یعنی جهل امت نسبت به مقام شامخ ولایت از دلایل اصلی ظلم به اولیاء خدا و اهل بیت عصمت و طهارت معرفی شده است تا آنجا که این جهل موجب ازاله مرتبه الهی اهل بیت و دفع آنها از جایگاه رفیع امامت شده است و از همین حیث می‌بینیم حضرت ولی‌عصر (عج) در پاسخ به سؤالی که در مورد غیبت‌می‌شود این آیه شریفه را تلاوت می‌فرمایند که: «لا تَسئَلوُا عَن‌ْ أَشیَاءَ اِن تُبْدَ لَکُم تَسُؤْکُم»(مجلسی، ۱۳۷۹، ج ۷۸: ۳۸۰). (از چیزهایی‌سؤال نکنید که اگر برای شما روشن گردد، بدتان بیاید و ناراحت شوید.) چرا که در صورت افشای حقیقت توسط امام، خود مردم در موضع اتهام قرار گرفته و این امر قهرا مورد رضایت آنها نبوده و شنیدن آن برای آن ها ناخوشایند می بود.
از سوی دیگر آخرین ذخیره الهی حضرت ابا صالح المهدی ارواحنا فداه در توقیع شریف دیگری که خطاب به شیخ مفید تقریر فرموده اند تصریح کرده اند که:
«لو ان اشیاعنا وفقهم اللّه لطاعته علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم، لما تأخر عنهم الیمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعاده بمشاهدتنا، علی حق المعرفه و صدقها منهم بنا فما یحبسنا عنهم الا ما یتصل بنا مما نکرهه و لا نؤثره منهم»(مجلسی، ۱۳۷۹، ج ۵۳: ۱۷۷)
اگر چنانچه شیعیان ما که خداوند بر انجام طاعت خویش آنها را موفق گرداند در راه وفای به عهد و پیمانی که بر دوش دارند همدل می شدند، میمنت دیدار ما از ایشان هرگز به تاخیر نمی افتاد و به یقین سعادت دیدن ما زودتر نصیبشان می شد؛ دیداری بر مبنای شناخت درست و صداقتی از آنان نسبت به ما و ما را از شیعیان دور نگه نمی دارد مگر اعمال نکوهیده آنان که به ما می رسد و برای ما ناخوشایند و دور از انتظار است.
دقت و تامل در این بیان شریف حقایق عدیده ای را در باب علت غیبت و مقتضیات ظهور آشکار می سازد که در زیر به آنها اشاره می کنیم.
الف) اولین تاکید حضرت در این تقریر شریف ناظر بر جامعه شیعه و تمامیت تشیع است چرا که ابتدا همه شیعیان را مورد خطاب قرار داده اند و پس از آن دوباره با تاکید بر اجتماع قلبی شیعیان بر ضرورت حرکت جمعی تشیع (نه حرکات فردی و پراکنده) تاکید می فرمایند.
ب) بعید نیست که تاکید حضرت بر اجتماع قلبی شیعیان به منظور نفی اجتماع صوری و ظاهری باشد بنا بر این آنچه در موضع اهمیت است هماهنگی و یکدلی باطنی و توام با صداقت عملی است چرا که بر مبنای آنچه پیش از این گفتیم قلب انسان منشا صادرات فعلی است و اگر قلوب شیعیان با محوریت قرآن و سیره اهلِ عصمت تزکیه شود صادرات فعلی آنها نیز هماهنگ شده و هماهنگی باطنی و توام با صداقت میان آنها ایجاد می شود و این خود موجب انسجام درونی تشیع و تحکیم رابطه قلبی میان امام علیه السلام و توده شیعیان خواهد شد.
ج) حضرت پس از تاکید بر اجتماع قلبی شیعیان، جهت این اجتماع را نیز به صراحت روشن کرده و بر وفای به عهد و پیمانی که شیعیان بر دوش دارند تاکید می فرمایند. اما اینکه این عهد و پیمان چیست نیاز به توضیح دارد.
شاید در نگاه اول این گونه به نظر رسد که شیعه عهدی خاص و ویژه با امام خود دارد که البته این برداشت نیز به نوبه خود صحیح می باشد و ناظر بر اطاعت بی قید و شرط از امام معصوم است ولی ما برای بررسی مبنایی تر و تاکید بر این برداشت، از آنچه تا کنون بدان پرداخته ایم مدد می گیریم و زوایای مختلف این عهد و پیمان را به اختصار بررسی می کنیم.
پیش از این در باب آن چه در معارف دینی به «عهد الست» مشهور است به تشریح سخن گفتیم و تصریح کردیم که همه ابناء بشر با نوای «قالوا بلی» به این معاهده سر سپردند. همچنین ارتباط این معاهده با دین الهی و خلقت بشریت که هر دو مفطور به فطرت الله هستند را روشن کردیم. اما برای روشن شدن مفاد این عهدنامه به صریح آیات قرآن استناد می کنیم که فرمود:
«الم اعهد الیکم یا بنی آدم ان لا تعبدوا الشیطان انه لکم عدو مبین و ان اعبدونی هذا صراط مستقیم»(یس، ۶۰ و ۶۱)
و در موارد متعدد دیگر عبادت نکردن غیر خدا صراحتا امر(هود، ۲ و ۲۶؛ اسرا، ۲۳؛ فصلت، ۱۴؛ احقاف، ۲۱)، و در یک مورد مرادف با دین قیم ذکر شده است:
«ان الحکم الا ایاه امر الا تعبدوا الا ایاه ذلک الدین القیم و لکن اکثر الناس لایعلمون»(یوسف، ۴۰)
اما از میان تمام بشریت تنها کسانی به این معاهده پایبند مانده اند که التزام عملی به دین حنیف، این ودیعه الهی داشته اند و توازن فطرت را مخدوش نکرده و در مسیر عبودیت یگانه پروردگار عالم، به آب عمل (اکسیر تقوا) آن را پرورانده اند و با حفظ امانت، مستحیل در سلسله مراتب ولایت الهی شده و رد امانت (فطرت بالنده و ولایت الهی) به صاحب اصلی آن کرده اند. از همین جهت است که امام عصر علیه السلام توفیق اطاعت الهی که همان طی مراتب تقواست را برای شیعیان مسئلت می فرمایند.
پس با این توضیحات روشن می شود که عهد یعنی پایمردی در پرواپیشگی خدامدار و حرکت در مسیر ولایت الهی و سر سپردن بر آستان اولیاء اعظم خدا که همان ذوات مقدس اهل بیت عصمت و طهارتند و مرادفند با دین قیم. نتیجه این مشی هم نیست جز ایجاد سنخیت وجودی بنیادی میان مامومین با امام (حرکت جمعی در مسیر یلی الرب) که همان عنصر مفقوده در اعطای حق صاحبان ولایت و امامت در طول تاریخ اسلام بوده است.
بر این اساس مطابق فرمایش حضرت، در صورت نایل شدن تمام شیعیان به این مرتبه نتایجی بر آن مترتب می شود که در ادامه توقیع شریف به آن اشاره می فرمایند.
د) امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در بیان توام با اتقان خود، تحقق «اجتماع قلبی شیعیان» با مختصاتی که ذکر شد را علت تامه ای بر می شمرند برای اینکه میمنت ملاقات با حجج الهی بیش از این به تاخیر نیفتد و هر آینه در سعادت دیدار با آن ذوات مقدسه تعجیل شود.
ظرایف دقیقه ای که در این جملات مبارک وجود دارد بعید نیست که بر دو امر اشاره داشته باشد: اول تایید مسئله رجعت که از عقاید مسلم شیعه است و دوم تایید مقتضیات ظهور و ضرورت تمهید شرایط برای این امر خطیر.
الف) رجعت
استفاده از ضمیر متکلم مع الغیر در بیان شریف امام موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف می تواند موید آن باشد که پس از ظهور، شیعیان با امامان خود علیهم السلام مواجه خواهند شد و به درک محضر ایشان نایل می شوند.
این برداشت از جهت مسلم بودن عقیده به رجعت در گفتمان تشیع است چرا که شیعه معتقد است که در هنگام ظهور حجت الهی (عج) یا بعد از آن، ائمه معصومین (ع) و برخی مؤمنان درستکار که در مرحله عالی ایمان قرار دارند به این دنیا بازگشت کرده و شاهد و ناظر حکومت جهانی حق و عدالت بوده و در بنای رفیع این حکومت شرکت می جویند. هم چنین کفار و طاغیان ستمگری که در مرحله منحطّی از کفر و ظلم قرار دارند، رجعت می کنند تا علاوه بر کیفر خاص در رستاخیز، مجازات‏هایی در این جهان ببینند. (مکارم شیرازی، ۱۳۷۹، ج۱۵: ۵۵۹) در همین جهت امام صادق(ع) فرموده اند: «رجعت عمومی نبوده، بلکه جنبه خصوصی دارد، و تنها کسانی که در بالاترین مرتبه ایمان و پایین‏ترین مراتب شرک قرار دارند، رجعت می کنند»(مجلسی، ۱۳۷۹، ج۵۳: ۳۹)
در ادعیه و زیارات ماثوره هم، رجعت به عنوان یکی از امور خدشه ناپذیر و اعتقاد راسخ مطرح شده است. به عنوان مثال، می توان از زیارت جامعه کبیره، که به تعبیر مرحوم علامه مجلسی، صحیح ترین و فصیح ترین و بلیغ ترین زیارت ها می باشد(مجلسی، ۱۳۷۹، ج ۱۰۲: ۱۴۴) ، نام برد. در فرازی از این زیارت می خوانیم: «من به شما ایمان دارم و بازگشتتان را باور دارم، رجعت شما را تصدیق می کنم، امر شما را انتظار می کشم و دولت شما را چشم به راهم».(مجلسی، ۱۳۷۹، ج ۱۰۲: ۱۳۱)
رجعت در روایات
درباره رجعت، روایات فراوانی از ناحیه معصومین علیهم السلام به دست ما رسیده است. این روایات به اندازه ای است که هر پژوهشگر با انصافی، که این روایات را مورد دقت و بررسی قرار دهد، بی شک به متواتر بودن احادیث مربوط به رجعت معتقد می شود و هرگز نمی تواند تواتر آن ها را مورد تشکیک قرار دهد. مرحوم علامه مجلسی می فرماید: «چگونه ممکن است شخص با ایمانی که حقانیت اهل بیت علیهم السلام را باور دارد، در مورد رجعت تردید به خود راه دهد در حالی که قریب به دویست حدیث صریح از معصومین علیهم السلام به طور متواتر به ما رسیده و بیش از چهل تن از بزرگان شیعه از قبیل شیخ طوسی، شیخ مفید، سید مرتضی علم الهدی، شیخ صدوق و کلینی و امثال ایشان در آثار پر ارج خود گرد آورده اند… اگر بنا باشد، احادیث مربوط به رجعت – با این کثرتی که ذکر شد – متواتر نباشد، دیگر در هیچ موردی نمی توان ادعای تواتر نمود. (مجلسی، ۱۳۷۹، ج ۵۳: ۱۲۲ – ۱۲۳) اینک به نمونه هایی از این احادیث اشاره می شود:

د) اختیار خرید سهام :
اختیارخرید سهام یک نوع اوراق بهادار است که دارنده آن، حق خرید تعداد معینی از سهام عادی شرکت را به قیمت معینی دارد. کسی که چنین اختیاری را به دست می آورد مجبور به خرید آن سهام نیست. این گواهی امتیاز خرید سهام در بازار، قابل خرید و فروش است. اگر صاحب این اختیار بخواهد از حق امتیاز خود استفاده کند، باید برگه اختیار را با مقداری کافی پول نقد برای شرکت بفرستد و تقاضای سهام کند. شرکت سهام مورد درخواست را به آدرس وی ارسال می کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

انتشار گواهی اختیار خرید سهام منبعی اصلی برای تأمین سرمایه شرکت به حساب نمی آید. ولی شرکت می تواند با بهره گرفتن از آن اوراق قرضه خود را با اعطای چنین اختیاری به خریداران اوراق قرضه راحت تر به فروش برساند.
اختیار خرید سهام دارای ویژگی هایی است که مهم ترین آن ها عبارتند از:
۱)غالبا این نوع اختیاربه صورت یک برگه جداگانه به اوراق قرضه الصاق می شود. انتشار برگه خرید به این صورت به اصطلاح وسیله ای برای تسهیل فروش اوراق قرضه می نامند. خریدار اوراق قرضه این برگه‎ها را جدا می کند. گاهی برگه های مربوط به اختیار هزینه سهام رابه عنوان حق العمل موسسات تأمین سرمایه می دهند تا چنآن چه استقبال خوبی از خرید سهام عادی شد، ‌آن ها بتوانند سهام بیشتری را از شرکت بگیرند و به فروش برسانند. فراتر آن که، یک شرکت جدید التاسیس به وام دهندگان که سرمایه شرکت راتأمین می کنند برگه های اختیار خرید سهام اعطاءمی کند تا آن ها هم در موفقیت وسود آوری شرکت سهیم باشند.
۲) تعداد سهامی که می توان با استفاده ازاختیار خرید سهام خریداری کرد در برگه های مربوطه قید می شود.
۳) قیمتی که دارنده اختیار خرید باید برای خرید یک سهم بپردازد، در برگه اختیار خرید سهام قید می شود، این قیمت می تواند در طول عمر اختیار خرید ثابت، یا طبق فرمول خاصی متغیر باشد.
۴) معمولا صاحب اینگونه اختیار در یک دوره مشخص زمانی می تواند از این حق استفاده کند. بدیهی در پایان دوره این اختیار هیچ ارزشی نخواهد داشت. در برخی موارد مدت زمانی که می توان از این اختیار استفاده کرد نامحدود است.
۵) گواهی اختیار خرید سهام قابل بازخرید نیست. دارنده آن ها حق رای(در مجمع عمومی و انتخاب هیئت مدیره ) ندارد. هیچگونه سود سهام یا بهره به آن ها تعلق نمی گیرد.
استفاده از گواهی سهام ( اختیار خرید سهام ) به منظور تامین بلند مدت اثراتی بر ساختار مالی شرکت دارد که با اثرات استفاده از اوراق بهادار تفاوت دارد. اگر شرکتی اوراق قرضه قابل تبدیل انتشار دهد و تبدیل آن را اجباری کند، بدهی به وسیله حقوق صاحبان سهام جایگزین می شود در حالی که با انتشار اوراق قرضه به ضمیمه گواهی سهام چنین چیزی مصداق نخواهد داشت. وقتی که گواهی سهام مورد معامله قرار گیرد، اوراق قرضه شرکت کنار گذاشته نمی شود و در عوض دارنده گواهی سهام در مقابل خرید سهام عادی مبلغ بیشتری به شرکت پرداخت می کند. بدین ترتیب بدون اینکه براوراق بهادار با درآمد ثابت تأثیری گذاشته شود گواهی سهام باعث افزایش نقدینگی شرکت می شود. این ویژگی گواهی سهام بر عایدی هر سهم و نیز ساختار سرمایه شرکت اثر می گذارد. ( جان جی، ۱۳۷۴، ‌ص ۹۵)
شرکت ها معمولا برگه های اختیار خرید سهام را به عنوان وسیله ای برای تأمین مالی نمی فروشد، ولی در هر صورت صاحبان این برگه ها از اختیار خود استفاده کرده، سهام جدید می خرند، ‌لذا نوعی تامین مالی انجام می گیرد. مزایای آن به شرح زیر است :
۱) تقاضا برای اوراق قرضه ای که برگه اختیار خرید سهام پیوست آن ها است، افزایش یافته نتیجه این که هزینه سرمایه اوراق بهاداری که برگه اختیار خرید پیوست آن ها است کاهش می یابد.
۲) شرکتی که برگه اختیار خرید منتشر کرده است هیچگاه از استفاده این حق مطمئن نیست، لذا اگر این اختیارات استفاده شود سرمایه شرکت افزایش یافته و شرکت به منابع تأمین مالی دائمی دست می یابد.
۳) با استفاده مردم از این حق تعداد سهامی که در دست مردم است افزایش یافته و نسبت وام به حقوق صاحبان سهام شرکت کاهش می یابد.
۴) با بهره گرفتن از اختیار خرید سهام عادی، سود هر سهم کاهش یافته و دست کم به صورت موقت از میزان پرداخت سود سهام نقدی کاسته می شود.
معایب اختیار خرید سهام را نیز می توان به قرار زیر دانست :
۱) با بهره گرفتن از اختیار خرید سهام تعداد آرای سایر سهامداران افزایش یافته و موجب تضعیف موقعیت مدیران و سهامداران عمده می شود.
۲) حق استفاده از برگه اختیار خرید سهام عادی دوره مشخصی دارد. چنان چه در این دوره استفاده نشود ارزشی نخواهد داشت.
۳) باعث کاهش سود هر سهم می شود.
سودهای توزیع‌نشده شرکت
شرکت های مختلف به دلایل گوناگون می‌توانند بخشی از سود خود و یا تمامی آن را بدون آن که بین سهامداران تقسیم کنند به استفاده‌هایی برسانند. این کاربرد در موارد زیر مشهور است:

• • خرید تجهیزات جدید

• • تعویض ماشین‌آلات فرسوده با جدید

• • پرداخت دیون

• • ارتقاء سطح تکنولوژی تولید

زمانی که سود تقسیم نشده به عنوان یک منبع مالی مورد استفاده قرار می گیرد تأمین مالی از درون شرکت صورت گرفته و یا خود تأمین مالی انجام شده است. میزان استفاده از آن اولاً به سودآور بودن شرکت بستگی دارد که شرایط اولیه است ودر ثانی میزان سودی که شرکت در یک دوره معین به دست آورده عامل مهم دیگری در زمینه استفاده از تأمین مالی داخل شرکت است. نحوه استفاده از سود توزیع نشده در داخل شرکت از طریق مقایسه زمینه‌های کاربردی آن انجام می شود. به عبارت دیگر مدیریت شرکت سودهای توزیع‌نشده را در زمینه‌هایی مورد استفاده قرار می دهد که منافع بیشتری برای شرکت فراهم کنند مثلاً پرداخت دیون شرکت بوسیله سودهای تقسیم نشده و یا خرید دارائی های جدید به وسیله این سودها از طریق نتایج حاصله برای شرکت بررسی می‌گردد. در صورتی که سودتقسیم‌نشده صرف پرداخت دیون شرکت گردد سبب کاهش هزینه‌های بهره‌شرکت خواهد شد و در صورتی که صرف خرید ماشین آلات و دارائی های جدید گردد باعث افزایش درآمدهای شرکت خواهد شد. مقایسه این دو وضعیت از طریق مقابله ورود و خروج سالیانه پول های صرف شده در یک زمینه قابل بررسی و برآورد است مگرآن که اختصاص سود تقسیم نشده در یک زمینه معین الزام قانونی داشته‌ باشد.
از نظر تئوری هدف از باقی گذاشتن سود در داخل شرکت کاهش نسبت بدهی به سرمایه است تا آن که شرکت در وضعیت بهتری قرار گیرد و نسبت یاد شده تا حدالمقدور کاهش یافته و امکان گرفتن وام جدید فراهم آید و یا آن که شرکت از نظر پرداخت دیون خود در موقعیت بهتری واقع شود. رویه متعارف در بازار مالی نپرداختن وام از سوی بانک ها و مؤسسات مالی به شرکت هایی است که نسبت بدهی به سرمایه آن ها در سطح بالائی قرار گرفته‌است. چنان چه در شرایط ویژه‌ای به شرکت های دارای این ویژگی، یعنی دارا بودن نسبت بدهی به سرمایه با بهره وامی هم داده‌شود بهره این وام نسبت به بهره جاری در بازار زیادتر خواهد بود چون که ریسک عدم پرداخت وام از سوی شرکت زیادتر است. به طور کلی در آن دسته از شرکت های تولیدی که فعالیت آنان در حال گسترش است، باقی گذاشتن سود در درون شرکت و تقسیم نشدن آن بین سهامداران یا شرکاء در وضعیت‌های زیر مورد استقبال قرار می گیرد:

• • در شرایطی که انتشار سهام جدید میسر نباشد و یا اوراق قرضه به دلایل گوناگون نتوانند منتشر شوند ویا آنکه سهامداران موجود با انتشار سهام جدید و یا اوراق قرضه موافقت ننمایند در این صورت باقی گذاشتن سود در شرکت به عنوان یک راه‌حل منطقی پذیرفته می شود.

• • در بعضی موارد سودآوری سرمایه شرکت درحدبالا و مطلوبی قرار دارد به عبارت دیگر بهره‌وری سرمایه‌ شرکت بسیار مطلوب است بنابراین باقی گذاشتن سود در شرکت و تأمین توسعه فعالیت از طریق سود تقسیم نشده کاملاً سودآور و مورد ترجیح است در این حالت معمولاً سود حاصله هم دارای حجم قابل توجیهی است و می تواند در توسعه فعالیت شرکت نقش مهمی ایفا نماید.

• • گاهی سهامداران شرکت علاقه ندارند که سهامداران جدید به شرکت اضافه شوند و کنترل آن ها برروی شرکت محدود نمایند و یا حق رأی آن ها را تقلیل دهند در این صورت باقی گذاشتن سود در شرکت یک راه‌حل مطلوب به شمار خواهد آمد.

• • بر اثر وجود شرایط رکورد اقتصادی کاهش قیمت بازار سهام شرکت ها بطور موقت کاهش می‌یابد و انتظار شرکت آن است که در دوره‌های آینده قیمت سهام شرکت دوباره افزایش پیداخواهد کرد. در دوره‌هایی که قیمت بازار سهام یک شرکت کاهش می‌یابد هزینه آن سهام برای صاحبان سهام زیادتر می شود و اگر سهام جدید انتشار یابد میزان هزینه سهام قبلی گسترده‌تر وبیشتر خواهد شد برای جلوگیری از این عارضه، سود شرکت می تواند بین سهامداران تقسیم نگردد و به عنوان یک منبع مالی مورد استفاده قرار گیرد.

• • در صورتی که سود حاصله در یک دوره بین سهامداران و یا شرکاء شرکت توزیع شود طبق قانون کار باید هر سهم از سود متعلق به خود مالیات پرداخت کند این مالیات که از صاحبان سهام گرفته‌ می شود در بعضی کشورها و یا در بعضی شرایط اقتصادی زیاد است به طوری که سهامداران تمایل ندارند مالیات زیادی پرداخت کنند ولی در مقابل اگر این سود در شرکت باقی بماند درآمدهای آن برای سهامداران منافع مهمی را ایجاد می‌کند که یکی از این منافع درآمد مطلوب است و دیگری نرخ مالیات کمتری است که به عواید این درآمد مطلوب نسبت به سهم سودها تعلق می‌گیرد. سود انباشته از سودهای باقی مانده در واحد انتفاعی پس از پرداخت سود سهام تشکیل می شود.

تفاوت عمده میان سود انباشته و دو منبع تأمین مالی دیگر این است که سود انباشته به مبلغ موجود محدود می باشد و ضمنا مستلزم تحصیل وجوه از اشخاص خارج از واحد انتفاعی (اعطا کنندگان تسهیلات و سهامداران جدید)نیست و اما تأمین مالی از طریق سود انباشته موجب کاهش سود سهام قابل پرداخت به سهامداران فعلی خواهد شد. به بیان دیگر در دسترس بودن سود انباشته نه تنها به سود های تحصیل شده توسط واحد انتفاعی بستگی دارد بلکه با سیاست پرداخت سود سهام آن نیز مرتبط است. واحدهای انتفاعی معمولا از کاهش سطح پرداخت سود سهام خود حتی در مواقعی که موقتا سود کاهش یافته است نیز پرهیز می کنند. این قبیل سیاست های موجب می شود که سود انباشته در دسترس به تناسب تغییر در سود شدیدا نوسان نماید. بنابراین مدیر مالی نمی تواند برای تأمین مالی سرمایه گذاری های انتفاعی تنها بر سود انباشته اتکاء کند. اگرچه تأمین مالی از روش سود انباشته موجب کاهش وجوه قابل پرداخت به شکل سود سهام می شود اما وجوه در دسترس برای پرداخت سود سهام به سهامداران فعلی را در آینده افزایش خواهد داد. دلیل این افزایش این است که چنان چه واحد انتفاعی به جای سود انباشته از منابع تأمین مالی خارج از واحدها ی انتفاعی استفاده کند. لازم است نوعی بازده برای این منابع فراهم نماید. مثلا چنان چه از اعتبار استقراض و تسهیلات مالی استفاده شود، لازم است هزینه استقراض یا سود متعلق به آن به اعطا کنندگان وام، اعتبار و تسهیلات مزبور پرداخت شود که پول در دسترس برای پرداخت آتی سود سهام را کاهش خواهد داد. استفاده از سهام ممتاز نیز پرداخت سود سهام ممتاز را در آینده ایجاب می کند. تأمین از محل انتشار سهام عادی نیز مستلزم پرداخت سود سهام به سهامداران سابق و سهامداران جدید در آینده خواهد بود. (احمدی، ۱۳۸۶)
لازم به یاد آوری است که واحدهای انتفاعی برای تامین مالی سرمایه گذاری های خود تنها به سود نگهداری شده از محل سود سال جاری اکتفا نمی کنند. بلکه بسیاری از مدیران نیازهای سرمایه گذاری های خود را برای چند سال آینده پیش بینی و بر اساس آن شروع به انباشت سود و سرمایه گذاری های موقت آن در دارائی های مالی می کنند تا هنگام نیاز برای تأمین مالی پروژه های سرمایه گذاری طرح ریزی شده و از آن استفاده نمایند.
صرف نظر کردن از اجرای یک پروژه سرمایه گذاری سود آوری مسلما به صرفه سهامدارن نیست مگر این که هیچ راهی برای تأمین مالی آن با هزینه ای معقول وجود نداشته باشد. استفاده بیش از حد استقراض نیز موجب افزایش مخاطره شرکت و کاهش ارزش سهام شرکت در بورس خواهد شد. بنابراین منبع تأمین مالی می تواند سود انباشته ( که معنای پرداخت سود سهام کمتر است) یا انتشار سهام عادی جدید باشد. به نظر بسیاری از مدیران مالی و صاحب نظران تئوری مالی و مدیران واحدهای انتفاعی، دریافت سود سهام کمتر و پرهیز از انتشار سهم عادی جدید به مصلحت سهامداران فعلی است. نظریه مذکور در بالا بر دلایل زیر مبتنی است که اهمیت نسبی هر یک به شرایط ویژه شرکت مورد نظر بستگی دارد. ( شباهنگ، ۱۳۷۳، ‌ص ۱۹، ‌۲۴۰)
استفاده از سود انباشته دارای مزایایی به قرار زیر است :
۱) چنان چه واحد انتفاعی به جای پرداخت سود سهام و انتشار سهام عادی جدید، سود شرکت را نگهدارد، قیمت سهم عادی در بازار بالاتر خواهد بود. زیرا سود هر سهم و سهام آتی در صورت عدم انتشار سهام جدید بیشتر است.
سهامداران فعلی نیزمی توانند از طریق فروش بخشی از سهام خود سود نقدی کسب کنند. به بیان دیگر، ‌سهامداران به جای دریافت سود سهام از افزایش ارزش سهام بهره مند خواهند شد. علاوه بر این سهام دارانی که سود سهام خود را دریافت و مجددا سرمایه گذاری می کنند. ناگزیر از سرمایه گذاری مبلغی کمتر خواهند بود. زیرا مالیات سود سهام دریافتی را نیز باید بپردازند. اما چنان چه سود شرکت مجددا در پروژه‎های آن سرمایه گذاری شود، سهامداران قبل از فروش سهام و تحصیل سود، مالیات بر درآمد شخصی نخواهند پرداخت.
۲) انتشار سهام عادی جدید مستلزم تحمل هزینه ها ی گوناگونی از قبیل هزینه های قانونی کمیسیون و امثال آن هم می باشد. در برخی از کشورهای صنعتی، این قیبل هزینه ها می توانند تا حدود ۲۵ درصد ارزش سهام عادی منتشره نیز بالا رود.
۳) فروش سهام عادی جدید ممکن است صاحبان فعلی شرکت را با مسائل مرتبط با کنترل شرکت مواجه کنند، بنابراین می توان نتیجه گرفت که دلایل معقولی برای ترجیح دادن تأمین مالی سرمایه گذاریها از طریق وجوه حاصل از عملیات (که ممکن است به صورت اوراق بهادار قابل مبادله نگهداری شود )وجود دارد.
معایب استفاده از سود انباشته نیز به قرار زیر است :
علی رغم مزایای تأمین مالی از محل سود انباشته، بکارگیری این روش در کلیه موارد امکان پذیر یا مطلوب نیست.
سهامداران ممکن است در قبال عدم دریافت یا دریافت کمتر سود سهام واکنش منفی نشان دهند. بدیهی است که افزایش ندادن سود سهام به تناسب افزایش سود مطلبی کاملا جدا از کاهش سطح فعلی سود سهام است ؛ زیرا کاهش سطح فعلی پرداخت سود سهام ممکن است سهامداران را ناگزیر از فروش بخشی از سهام خود کند تا مصارف نقدی خود را تأمین نمایند. ضمنا کاهش سود سهام می تواند موقتا موجب پایین آمدن قیمت سهام شرکت در بورس شود. زیرا برخی از سرمایه گذاران ممکن است این کاهش را نشانه ای از ضعف واحد انتفاعی بدانند. علاوه بر این امکان دارد که وجوه تأمین شده از طریق نپرداختن سود سهام، برای تأمین مالی پروژه های سرمایه گذاری کافی نباشد و شرکت کماکان ناگزیر از انتشار سهام عادی جدید بشود. در اینگونه موارد، مدیریت از هر گونه اقدامی که موجب کاهش موقتی قیمت سهام بشود پرهیز خواهد کرد و پرداخت سود سهام را طبق روال گذشته ادامه خواهد داد.
۲-۶) بازده سهام
به این ترتیب سرمایه گذاران دراین بازار تنها به اخبار آخرین وضعیت قیمت ها و تحلیل های پیش بینی نوسانات آتی قیمت چشم دوخته اند. شاید چنین تلقی شود که بحث از قیمت سهام همان بحث از نرخ بازگشت و بازده سهام است در حالی که باید توجه داشت در واقع تغییرات قیمت تنها بخشی از بازده سهام را تشکیل می دهند. با این وجود چون تحلیل قیمت ها برای همگان با سهولت بیشتری انجام می پذیرد لذا محوریت قیمت سهام متداول تر است. البته مسأله این نیست که قیمت سهام به جای بازدهی آن ملاک تصمیم گیری قرار دارد بلکه نکته آن است که در این بازارقیمت ها به دلیل جالب و جذاب بودن بیشتر از نرخ بازده جلب توجه می کنند و تنها سهولت جایگزینی آن ها مطرح نیست. به عنوان مثال شرایطی را در نظر بگیرید که سود تقسیم شده بین سهامداران شرکتی که سهام خود را در بازار عرضه کرده است، نتواند در بلندمدت روند صعودی خود را با آهنگ بیشتری نسبت به قبل ادامه دهد در این حالت افزایش ارزش سرمایه آن ها از طریق افزایش قیمت سهام بیشتر از سهم آن ها از سود تقسیم شده در بازده کل سهام، جلوه نمایی خواهد کرد و طبیعی است که نظر سرمایه گذار تنها معطوف به افزایش قیمت سهام خواهد شد. (احمدی، ۱۳۸۶)انتظارات سرمایه گذاران چگونه رفتار آن ها را در بورس متأثر می سازد. تغییر قیمت ممکن است از تغییرات تقاضا نتیجه شود و تغییرات تقاضا متأثر از عوامل متعددی است که مهم ترین آن ها عوامل شکل دهنده انتظارات تقاضاکنندگان هستند. این عوامل چه پایه و اساس منطقی و عقلایی داشته باشند و چه نداشته باشند به هر حال بر کمیت و کیفیت تقاضا مؤثرند. منظور از عقلایی در اینجا مفهوم اقتصادی آن است به این معنا که به عنوان نمونه در فرایند عقلایی ارزش گذاری سهام، پیش بینی و برآورد نرخ بهره عاملی اساسی به شمار می آید و سود یا زیان سرمایه که متوجه سهامدار می شود از همین پیش بینی نرخ بهره حاصل می شود. تا آن جا کــه بـه بحث ما مــربــوط می شود، چنان چه تقاضاکنندگان (خریداران) در بازار سهام بر این باور باشند (انتظار داشته باشند) که انتظار و باور سایر سرمایه گذاران آن است که در آینده نزدیک نرخ های بهره و یا نرخ تورم (در کشورهایی که عامل نرخ بهره به عنوان متغیر کلان نقش حساسی ندارد) تغییر خواهند کرد. همین امر کافی است که تصمیم گیری ایشان در خصوص خرید یا فروش سهام شکل دیگر به خود بگیرد. فراتر از موضوع فوق، حتی کافی است که تقاضاکنندگان در بازار بورس باور کنند که سایرین به هر قیمتی حاضر به سرمایه گذاری در بورس به عنوان خریدار یا فروشنده سهام هستند. این باور دو بعد اساسی از رفتار عاملان بازار سهام را مشخص می کند. یکی از این ابعاد از نقش بازار سهام و عاملان این بازار قابل استنباط و مشاهده است ولی بعد دوم آنچنان روشن و شفاف نیست. به عنوان مثال برای بعد اول فرض کنید که سرمایه گذاران در بورس از اراده دولت مبنی بر افزایش حجم اعتبارات آگاه شوند و بدانند که فشارهای تورمی در راه است. در این حالت اعلام افزایش حجم اعتبارات قابل وام دهی سیستم بانکی از سوی دولت، موجب کاهش قیمت دارایی ها خواهد شد. چرا که سرمایه گذاران رابطه مستقیمی را بین نرخ بهره رسمی و نرخ بهره بازاری قائل هستند و از نظر ایشان افزایش نرخ بهره رسمی در آینده ای نزدیک قابل انتظار است. همچنین در کشورهایی که سهم بالایی از حجم تجارت بین المللی را دارند، تغییرات در تراز بازرگانی اغلب موجب تغییرات انتظاری در نرخ بهره می شود و این امر یکی از عوامل تغییرات قیمت سهام است.
۲-۷)عوامل مورد توجه در تقسیم بندی مربوط به انتخاب منبع مالی
عوامل مورد توجه در تقسیم بندی مربوط به انتخاب منبع مالی به شرح زیر می باشد:
۱) تناسب : این عامل اشاره می کند به این که بایستی بین وجوه به دست آمده از این منابع با ماهیت و نوع دارایی به کار گرفته شده بوسیله آن تناسب وجود داشته باشد، یعنی برای افزایش در دارایی های جاری می‎باید از طریق بدهی جاری اقدام نمود و برای افزایش در دارایی های ثابت از سهام و